De hypocrisie van medische beroepsgroepen in communicatie over Covid-19

Wat mag een arts schrijven of zeggen?

Vandaag publiceerde het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde een stuk over de begrenzing van uitspraken van artsen in de media. Hierin wordt o.a. ik geïnterviewd over mijn ervaringen tijdens de coronacrisis.
Link: https://www.ntvg.nl/C5282
 
De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) en de Minister van Volksgezondheid Ernst Kuipers zijn van mening dat zij mogen optreden tegen artsen die publieke uitingen doen over Covid-19 als deze niet conformeren aan de standpunten van de beroepsgroep.
 
Ik ben het daar niet mee eens.
 
Hoewel ik in theorie begrijp dat we met regels willen voorkomen dat artsen dingen zeggen die niet waar zijn, heeft het Covid-19 debat laten zien waarom we dat niet moeten proberen. Wetenschappelijke vooruitgang en eerlijke informatievoorziening wordt bemoeilijkt wanneer je artsen dwingt om zich te scharen achter het meerderheidsstandpunt. En tijdens de coronapandemie werd de “waarheid” met name getoetst aan het meerderheidsstandpunt. Want artsen die in het najaar van 2021 beweerden dat er alleen ongevaccineerde coronapatiënten in het ziekenhuis lagen hadden het even fout als zij die beweerden dat er géén coronapatiënten waren. Artsen die volhielden dat gevaccineerde mensen niet besmettelijk waren verspreidden even veel onjuiste informatie als artsen die stelde dat vaccinatie geen enkel effect had. Artsen die ongevaccineerden beschuldigden van de dood van hun medemens – ja, deze artsen waren er! – gingen even goed een ethische grens over als zij die vaccinatie-artsen persoonlijk beschuldigden van schade. Maar grenzen en strafmaatregelen werden volstrekt eenzijdig opgelegd. Er werd getoetst of een uitspraak overeenkwam met het meerderheidsstandpunt, niet of het klopte.
 
Ik ben mij de afgelopen 2,5 jaar elk moment van elke dag bewust geweest van het gewicht van mijn woorden en heb altijd uiterst zorgvuldig gesproken en geschreven. Ik handelde vanuit mijn eigen expertise, met wetenschappelijke onderbouwing en met oprechte wens tot het verminderen van de polarisatie. Als er al gedragsrichtlijnen moeten zijn, lijkt me dat het juiste beginpunt. Maar ik betwijfel of al mijn collega’s die fanatiek voor massavaccinatie hebben gepleit, dat ook kunnen zeggen. Laat staan de beroepsgroepen die artsen stimuleerde om de coronavaccins - geneesmiddelen van commerciële bedrijven - in de media te prijzen, ook als ze zelf weinig expertise hadden op het gebied van vaccinatie.

Het is voor mij duidelijk dat er binnen onze vakgroep op dit gebied spraken is van enige hypocrisie. En zo lang we daar geen oprecht gesprek over kunnen voeren kunnen we ook niet pretenderen dat wij mogen besluiten wat een arts wel en niet mag zeggen.